Witamy Państwa bardzo serdecznie i dziś zapraszamy na tekst o pierwszej marce autobusów z zasilaniem CNG jakie pojawiły się w MPK Rzeszów. Nie były to co prawda autobusy które od nowości posiadały zasilanie CNG ale o tym w dalszej części tekstu.

Najpierw jednak pozwolimy sobie opisać krótko historię modelu.

Produkcję autobusu Jelcz 120M/1 CNG rozpoczęto w 2000 roku. Autobus został wyposażony w polski silnik WSK Mielec MD111 M6 o maksymalnej mocy 207KM który był sprzężony z 4-biegową manualną skrzynią S4-95. Posiadał od 8 do 10 zbiorników na paliwo, które były umieszczone pod podłogą przedziału pasażerskiego. Z przodu zastosowano oś Jelcz NZ6A1, zaś z tyłu Jelcz MT 1032A. Oficjalnie produkcję tego modelu zakończono w 2003 r., jednak ostatni egzemplarz z taśmy zjechał 2 lata wcześniej. Nie mamy niestety informacji dlaczego aż przez 2 lata ten model produkowano wyłącznie na papierze. W tej wersji wyprodukowano zaledwie 7 sztuk. Do Rzeszowa niestety nie trafił żaden z tych egzemplarzy. W 2003 roku skierowano do modernizacji dwa używane autobusy marki Jelcz 120M, które we flocie rzeszowskiego przewoźnika służyły już 7 lat ale miały one silnik Diesla. Przebudowę jednostek napędowych na zasilanie CNG zlecono Fabryce Autobusów „SOLBUS”, a zainstalowanie kompleksowe napędu CNG wykonano w firmie Mielec Diesel Gaz. W lutym 2004 roku oba autobusy były gotowe do eksploatacji. Silnik, który posiadały te autobusy miał pojemność 11.090 dm3, rozwijał moc 136kW przy 2000 obr./min. oraz moment obrotowy 733Nm przy 1000 obr./min. Gaz ziemny zmagazynowany pod ciśnieniem 20MPa w wersji dla MPK Rzeszów był w jedenastu butlach. Silnik był wyposażony w instalację zapłonową iskrową wysokoenergetyczną. Układ wylotowy zaopatrzony był w trójfunkcyjny reaktor katalityczny. Silnik wraz z osprzętem był umieszczony w pozycji leżącej w tylnej części pojazdu, a dostęp do silnika możliwy był po uniesieniu tylnej i tylnej bocznej pokrywy.

Zawieszenie tych autobusów było pneumatyczno- mechaniczne: oś przednia była zawieszona niezależnie na sprężynach śrubowych, dwóch miechach przeponowych oraz amortyzatorach teleskopowych i stabilizatorze. Oś tylna – most napędowy zawieszona była na resorach piórowych, czterech miechach przeponowych oraz amortyzatorach teleskopowych i stabilizatorze.

Gazowa instalacja zasilania składała się z następujących elementów:

– butli gazowych z zaworami odcinającymi i trójnikami

– rurek stalowych

– zaworu napełniania

– zaworu jednokierunkowego

– manometru do 40MPa

– elektrozaworu z filtrem i potencjometrycznym czujnikiem ciśnienia

– zaworu serwisowego

– reduktorów

– układu wykonawczego

– układu biegu jałowego

– zespołu mieszalnika

Silnik ten wyposażony był w elektroniczny system sterowania GASTRONIC. System ten miał za zadanie łączyć funkcje układu zapłonowego i regulować skład mieszanki. Zapłon realizowany był bezstykowo i bezrozdzielaczowo. Kontrola procesu spalania była możliwa dzięki odpowiednim czujnikom do których należały:

– czujnik tlenu w układzie wylotowym

– czujnik temperatury cieczy chłodzącej

– czujnik podciśnienia w kolektorze dolotowym

– czujnik położenia przepustnicy

– czujnik prędkości obrotowej silnika

Przyłącze do tankowania zlokalizowane było w przedniej części autobusu.

Rzeszowskie autobusy posiadały 101 miejsc pasażerskich, w tym 33+1 miejsca siedzące i 67 stojących. Masa własna autobusu wynosiła od 9900kg do 10970kg, a dopuszczalna masa całkowita wynosiła 17500kg. Autobusy te miały następujące numery taborowe: #637 i #639 . Pod koniec swojej służby w MPK Rzeszów do spotkania były głównie na liniach nocnych.

Autobus o nr taborowych #637 został wycofany z ruchu w lutym 2016 r., zaś #639 w marcu 2017 r.

Jako ciekawostkę można dodać , iż autobusem #639 swoją karierę kierowcy w MPK Rzeszów rozpoczęła pierwsza kobieta pani Aneta Dziuba którą przy tej okazji pragniemy pozdrowić.

Zdjęcia autobusu #639 przesłał nam Pan Marek Dziuba – serdecznie dziękujemy!


Dariusz Bialic

Pasjonat, miłośnik, historyk, były pracownik komunikacji miejskiej w Rzeszowie

0 komentarzy

Dodaj komentarz

Avatar placeholder

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *