Solaris Urbino 18 Hybryd

W dniach 10-24 listopad 2014r odbyły się testy autobusu Solaris Urbino 18 Hybryd. Jazdy testowe odbywały się na liniach „0A”, „0B” i „17”

Solaris Urbino 18 hybrid (wcześniej jako Solaris Urbino 18 Hybrid) – niskopodłogowy przegubowy autobus miejski z napędem hybrydowym produkowany od 2006 r. przez polskie przedsiębiorstwo Solaris Bus & Coach S.A. w Bolechowie-Osiedlu koło Poznania. Autobus konstrukcyjnie należy do rodziny autobusów miejskich Solaris Urbino i jest oparty na III oraz IV generacji modelu napędzanego silnikiem wysokoprężnym Solaris Urbino 18. Autobus był pierwszym w Europie seryjnie produkowanym autobusem miejskim z napędem hybrydowym.

W latach 2006–2017 produkowano autobusy w oparciu o III generację autobusów miejskich z rodziny Urbino. Jako pierwszy do produkcji trafił model z równoległym napędem spalinowo–elektrycznym produkcji Allison Transmission I generacji, od 2008 r. zastąpiony II generacją tego systemu hybrydowego.

Od 2010 r. równolegle w ofercie producenta znajdował się model z równoległym napędem Voith DIWA hybrid lub w wersji z szeregowym napędem Vossloh Kiepe.

W 2011 r. zaprezentowano z kolei w oparciu o napęd Allison model z nadwoziem w wersji MetroStyle przeznaczony do obsługi systemów BRT.

Od 2018 r. dotychczasowe modele zastąpiono modelem opartym na IV generacji Urbino z szeregowym napędem hybrydowym BAE Systems ujednoliconym z

12-metrowym modelem hybrydowym w ofercie producenta.

W 2020 r. do oferty włączono kolejny model Solaris Urbino 18 plug-in hybrid również w oparciu o napęd hybrydowy BAE, jednak z możliwością doładowywania baterii przez złącze plug-in.

Niezależnie od zastosowanego systemu hybrydowego, składa on się z podstawowych elementów takich jak: silnik spalinowy, silnik elektryczny, alternator, układ magazynowania energii (baterie trakcyjne i/lub super kondensatory), komputer sterujący systemem hybrydowym oraz dodatkowy osprzęt elektryczny (m.in. falowniki, moduł przetwornicy AC-DC/DC-AC, wentylatory, klimatyzacja baterii). W przypadku autobusów z systemem równoległym (Allison oraz Voith DIWA) silnik spalinowy jest połączony mechanicznie z osią napędową i pracuje cały czas na optymalnych obrotach, napędzając pojazd. W okresach mniejszego zapotrzebowania na moc, nadwyżka energii jest wykorzystywana do ładowania baterii lub super kondensatorów, natomiast w okresach większego zapotrzebowania (np. przyspieszania czy podjazdu na wzniesienie) silnik spalinowy jest wspomagany przez silnik elektryczny wykorzystujący zgromadzoną energię w układzie jej magazynowania. Alternator włączany jest także podczas hamowania pojazdu, dzięki czemu jej część jest rekuperowana. Z kolei w przypadku autobusów z napędem szeregowym (Vossloh Kiepe i BAE Systems) nie ma mechanicznego połączenia między jednostką spalinową a osią napędową. Cały napęd odbywa się poprzez silnik elektryczny, który czerpie energię elektryczną z baterii (super kondensatorów) oraz alternatora.

Baterie lub super kondensatory doładowywane są także podczas hamowania (rekuperacja energii hamowania), przez alternator lub przez zewnętrzne złącze plug-in, jeśli autobus w takie wyposażono. Zastosowanie układu szeregowego powoduje nieco większe straty energii, jednak jego zaletą jest możliwość pracy pojazdu w trybie całkowicie bez emisyjnym. O dokładnej chwilowej mocy, na której pracuje silnik spalinowy, decyduje komputer pokładowy[4][9].

Do 2020 r. przedsiębiorstwo Solaris wyprodukowało niemal 650 autobusów hybrydowych (łącznie z modelem Urbino 12 hybrid i Urbino 12,9 hybrid).

W Polsce Solarisy Urbino 18 hybrid posiadają przewoźnicy z Poznania, Sosnowca, Warszawy, Krakowa, Kielc, Szczecina, Płocka i Swarzędza. Konstrukcja podwozia i układu jezdnego autobusu jest identyczna jak w przypadku modelu Urbino 18. Producent wykorzystuje osie produkcji ZF Friedrichshafen, z których przednia jest skrętna, z kolei tylna oś jest osią napędową (za wyjątkiem modelu Urbino 18 Hybrid z napędem Allison I generacji, w którym układ napędowy jest umieszczony w członie A i napęd przenoszony jest na oś środkową, a oś tylna pełni rolę osi wleczonej). W autobusach wykorzystywany jest system poziomujący ECAS umożliwiający przyklęk pojazdu o ok. 70 mm z prawej strony a także w razie potrzeby podniesienie pojazdu na poduszkach o ok. 60 mm. Standardowo autobusy wyposażone są w takie systemy, jak ABS, EBS czy ASR. W autobusach hybrydowych wykorzystywany jest hamulec elektrodynamiczny z funkcją odzyskiwania energii z hamowania (która jest zamieniana w energię elektryczną i magazynowana w bateriach lub super kondensatorach), jak również w hamulec przystankowy i hamulec ręczny.

Konstrukcja szkieletu wszystkich autobusów Solaris Urbino 18 hybrid została wykonana ze stali nierdzewnej, natomiast poszycie ścian bocznych ze stali nierdzewnej oraz paneli aluminiowych.

Ze względu na umieszczenie elementów systemu hybrydowego o dużej masie (m.in. baterie lub super kondensatory, falowniki) na dachu autobusów, konieczne było wprowadzenie pewnych zmian w szkielecie pojazdu, szczególnie w modelach bazujących na Urbino 18 III generacji. Silnik spalinowy oraz pozostałe elementy napędu umieszczono w wieży silnika znajdującej się na tylnym zwisie (za wyjątkiem autobusów wyposażonych w napęd Allison I generacji, w którym wykorzystano do tego celu kolumnę silnika w połowie członu A).

Wejście na pokład autobusu odbywa się trzema lub czterema parami drzwi dwuskrzydłowych (przednie drzwi mogą być jednoskrzydłowe). W II drzwiach znajduje się ręczna rampa dla osób niepełnosprawnych, we wnętrzu przy II drzwiach znajduje się przestrzeń dla osoby niepełnosprawnej lub wózka dziecięcego.

Urbino 18 Hybrid z napędem Allison I generacji miały nieco ograniczoną pojemność w stosunku do autobusów tej samej wielkości z napędem konwencjonalnym z powodu zmienionego układu wnętrza oraz zwiększonej masy własnej pojazdu przez osprzęt elektryczny – autobus mógł pomieścić do 131 pasażerów, w tym 50 na miejscach siedzących. 14 siedzeń było dostępnych z niskiej podłogi. Późniejsze konstrukcje miały już pojemność zbliżoną do autobusów z konwencjonalnym napędem. W zależności od zastosowanego układu drzwi, układu siedzeń, wersji napędu i innych indywidualnych wymogów klienta, autobusy mogą pomieścić do ok. 120–160 osób, w tym maksymalnie ok. 50 na miejscach siedzących.

Autobusy wyposażone są w elektryczne szyberdachy oraz uchylne okna. Dodatkowo wentylację zapewniają wentylatory nadmuchowo-wyciągowe. Opcjonalnie autobusy wyposażone są w klimatyzację – osobno kabiny kierowcy i przestrzeni pasażerskiej. Ogrzewanie zapewniają grzejniki konwektorowe rozmieszczone w przestrzeni pasażerskiej pojazdu oraz dmuchawy dwustopniowe. Dodatkowo autobusy wyposażono w układ dodatkowego ogrzewania Spheros Webasto, opcjonalnie piec na biopaliwo Eberspächer. Instalacja elektryczna Urbino 18 hybrid jest oparta na magistrali CAN-Bus.

Za udostępnienie zdjęcia dziękujemy użytkownikowi @no name z portalu phototrans.pl